Aandeelhoudersovereenkomst

Wilt u een aandeelhoudersovereenkomst laten opstellen? Dan bent u bij Smit en Smit Advocaten aan het juiste adres. Wij helpen u bij dit proces van A tot Z. Ons advocaten team bestaat uit deskundige specialisten die u kunnen voorzien van persoonlijk advies.

Wat is een aandeelhoudersovereenkomst?

Een aandeelhoudersovereenkomst is een overeenkomst die tussen (meerdere) aandeelhouders wordt gesloten. Is er sprake van een vennootschap met maar één aandeelhouder, dan is een aandeelhoudersovereenkomst niet nodig. De aandeelhoudersovereenkomst wordt gebruikt om een aantal belangrijke zaken tussen aandeelhouders onderling vast te leggen. Daarmee worden vooraf afspraken gemaakt, zodat conflicten en onduidelijkheden achteraf worden voorkomen. Ook kunnen tussen aandeelhouders afspraken worden gemaakt die afwijken van de statuten.

Een aandeelhoudersovereenkomst is dus van groot belang voor het bepalen en vastleggen van het kader waarbinnen aandeelhouders in de vennootschap met elkaar dienen om te gaan. Hoewel het opstellen van een aandeelhoudersovereenkomst niet verplicht is, is het wel aan te raden om er een op te stellen in een vennootschap met meerdere aandeelhouders. Vaak wordt een aandeelhoudersovereenkomst niet enkel gesloten tussen de aandeelhouders, maar is ook de vennootschap zélf partij in de overeenkomst.

Wat staat er in een aandeelhoudersovereenkomst?

Een aandeelhoudersovereenkomst is net als elke andere overeenkomst: het staat partijen vrij om erin op te nemen wat men wil (en weg te laten wat men wil). Uiteraard gelden hierbij de wettelijke uitzonderingen (verboden) die bij elke overeenkomst gelden. Een aantal bepalingen die vaak in een aandeelhoudersovereenkomst worden opgenomen zijn:

• De benoeming van bestuurders en commissarissen. Aandeelhoudersovereenkomsten bevatten vaak bepalingen waarin specifiek is aangegeven welke aandeelhouders welke bestuurders en commissarissen mogen benoemen
• De uitoefening van stemrecht. In de aandeelhoudersovereenkomst kan worden bepaald dat een aandeelhouder zijn stemrecht op een bepaalde wijze, of met het oog op het volbrengen van een bepaalde strategie dient aan te wenden. Ook kan zijn bepaald dat een aandeelhouder zijn stemrecht in een bepaald geval dient over te dragen aan een andere aandeelhouder
• Verkoop van aandelen. Als een meerderheidsaandeelhouder een bod krijgt op 100% van de aandelen, moet de minderheidsaandeelhouder dan verplicht zijn aandelen mee verkopen? Hiervoor bevat een aandeelhoudersovereenkomst – in verschillende varianten – vaak een zogeheten drag-along regeling. Een dergelijke regeling geeft meerderheidsaandeelhouders het recht om minderheidsaandeelhouders gedwongen mee te laten doen in een verkoop van de onderneming. Een variant hiervan is de tag-along, die de minderheidsaandeelhouder het recht geeft zijn aandelen mee te verkopen als de meerderheidsaandeelhouder zijn aandelen verkoopt
• De prijs van aandelen bij verkoop. Overeenkomsten tussen aandeelhouders bevatten vaak regelingen over de prijs die voor aandelen moet worden betaald in een bepaalde periode of in een bepaalde situatie. Zo kan worden bepaald dat een bestuurder die wegens een hem te maken verwijt vertrekt (een zogenaamde bad-leaver) zijn aandelen tegen nominale waarde moet overdragen. Ook kan al bij voorbaat zijn overeengekomen dat in een bepaald tijdspad een bepaalde korting op de waarde moet worden toegepast, of juist op welke manier de waarde en volgens welke waarderingsmethode de waarde van aandelen moet worden vastgesteld.
• Kapitaalstorting. Een aandeelhoudersovereenkomst kan bepalingen bevatten die aandeelhouders verplichten om in bepaalde situaties – bijvoorbeeld wanneer de solvabiliteit of de liquiditeit van de onderneming onder een bepaalde waarde daalt – een extra bedrag aan kapitaal bij te storten. Doet de aandeelhouder dat niet, dan kan hem het recht worden onthouden op het nemen van extra aandelen, waardoor zijn belang verwatert
• Het uitkeren van dividend. Wordt de gehele winst uitgekeerd? Zullen bepaalde reserves worden aangelegd? Zal de vennootschap een tussenvorm kiezen?
• Concurrentiebedingen/relatiebedingen. Mag een aandeelhouder met een andere onderneming gaan concurreren met de vennootschap? Mag een aandeelhouder met die andere onderneming klanten van de vennootschap benaderen?

Voor de goede orde: in elke situatie zijn verschillende bepalingen belangrijk. Het kan zo zijn dat hier bovenstaande bepalingen in een specifieke situatie juist niet in de aandeelhoudersovereenkomst moeten worden opgenomen. Het kan ook zijn dat er nog een aantal aanvullende bepalingen moeten worden opgenomen. Het opstellen van een aandeelhoudersovereenkomst is dan ook altijd maatwerk.

Verschillen statuten en aandeelhoudersovereenkomst

In de vennootschap bepalen de statuten de fundamentele zaken: van benoeming van bestuurders, tot eisen aan het aandeelhouderschap tot regels voor het overdragen van aandelen. Het is mogelijk om de aandeelhoudersovereenkomst naast de statuten af te sluiten. Deze manier heeft een aantal voordelen, waaronder:

1. In tegenstelling tot statuten, is een aandeelhoudersovereenkomst niet openbaar. De statuten kunnen gewoon bij de Kamer van Koophandel worden opgevraagd. Een aandeelhoudersovereenkomst is geheim en niet voor anderen beschikbaar. Belangrijke afspraken tussen aandeelhouders, zoals het nastreven van een exit, drag along, tag along en leaver bepalingen staan daarom bijna altijd in de aandeelhoudersovereenkomst.
2. Heldere afspraken voorkomen ellende. Zeker bij de start van een onderneming is het belangrijk om goede afspraken te maken. U kunt kiezen om de afspraken te beperken tot de statuten, maar daar staat vaak niet alles in. Het is daarom verstandig af te spreken wat er gebeurt als de aandeelhouders uit elkaar gaan of bijvoorbeeld als de rollen tussen de aandeelhouders veranderen.
3. Alle aandeelhouders ondertekenen de aandeelhoudersovereenkomst en alleen zij zijn gebonden aan de overeenkomst. Als een aandeelhouder zich niet aan de afspraken houdt die in de aandeelhoudersovereenkomst staan dan kunnen andere aandeelhouders hem daarop aanspreken. Bij de rechter kunnen aandeelhouders de aandeelhouder dan tot nakoming dwingen of schadevergoeding eisen.
4. Als er nieuwe afspraken moeten worden vastgelegd in de statuten is een besluit nodig van de algemene vergadering van de vennootschap. Ook zal de notaris de statuten moeten aanpassen. Dat kost tijd en geld. Nieuwe afspraken in de aandeelhoudersovereenkomst kunnen worden vastgelegd als alle partijen daarmee instemmen, er is geen notaris voor nodig.
5. De wet bepaalt wat er in de statuten moet komen te staan. In de aandeelhoudersovereenkomst hebben partijen zelf de vrijheid om van de wet en van de statuten af te wijken. Zij kunnen dus zelf bepalen welke (vaak commerciële) afspraken er in de overeenkomst komt te staan.

Wat als de afspraken niet worden nageleefd?

Worden de verplichtingen uit de aandeelhoudersovereenkomst niet nageleefd? In dit geval zal deze op dezelfde manier gesanctioneerd worden zoals in het geval van elke andere overeenkomst. Het is in beginsel (onder meer) mogelijk om in dat geval de overeenkomst te ontbinden, om schadevergoeding te verkrijgen (al dan niet na een ingebrekestelling) of om simpelweg toch nakoming van de overeenkomst te vorderen. Uiteraard zijn er uitzonderingen die in specifieke gevallen kunnen gelden. Het is dan ook verstandig om eerst advies van een jurist in te winnen voordat u bijvoorbeeld een aandeelhoudersovereenkomst ontbindt.

Een aandeelhoudersovereenkomst is een vrijwel onmisbare overeenkomst in een vennootschap met meerdere aandeelhouders. Een goede aandeelhoudersovereenkomst zorgt voor duidelijkheid en voorkomt conflicten. Ontstaan er toch conflicten, dan is de overeenkomst afdwingbaar. Het is verstandig om u tot (één van) de advocaten van Smit & Smit Advocaten te wenden indien u een aandeelhoudersovereenkomst nodig heeft, aangezien het opstellen ervan altijd maatwerk is. Dat geldt uiteraard ook wanneer er toch conflicten ontstaan rondom een reeds bestaande aandeelhoudersovereenkomst.

Neem vrijblijvend contact met ons op

Een arbeidsovereenkomst laten opstellen doet u bij het juiste advocatenkantoor. Neemt u daarom vrijblijvend eens contact met ons op via 06-20138669 of 06-20142449. Of stuur ons een e-mail via info@smitensmitadvocaten.nl.